Luserno(-trouncado)
Medicago truncatula
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Luzerne tronquée.
Descripcioun :Aquelo luserno que s'estiro au sòu vèn bèn dins lis ermas e li camin. Èi coumuno mai pas trop couneigudo estènt proun proche de Medicago littoralis. Se destrìo d'elo qu'a de fru mai gros (4 à 7 mm de diam.), de pecou pu courtet e èi mens peludo. Sus li barrihet i'a de pouncho un pau longo mai que soun pas croucudo, soun un pau pelous mai pas gaire. Regardas peréu que i'ague uno arèsto sus li pecou (fotò).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquéu Medicago. Ei poussible que siegue proche de Medicago sativa. Fau saupre que li grano d'aquéu d'aqui soun empouisounanto que caupon de canavarine.
Port : Erbo
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Medicago
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 6 à 8 mm
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Mars à jun
Liò : Ermas
- Tepiero seco
- Trepadou
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Medicago truncatula Gaertn., 1791
(= Medicago tribuloides Desr., 1792 )
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786